.png){kind=logo}
Có thể nói, học làm BA (Business Analysis) cũng chính là học cách tự học, bởi vì trong những năng lực của BA có “Learning” và “Teaching”, trong các kỹ thuật của BA có “Brainstorming”, “Mind mapping”, “Document analysis”, “Glossary”, “Data dictionary”, “Observation”, “Reviews”, “Lessons learned”... Càng học nhiều, làm nhiều về BA, càng thấy khả năng học tập và nghiên cứu của mình tăng lên đáng kể.
Bất giác, chúng ta sẽ nhận ra mình đang áp dụng chính những kỹ thuật trong nghề để học nghề, và có thể áp dụng học cả những thứ khác nữa. Đó chính là điều kỳ diệu của BA.
Bài viết này chia sẻ các kỹ thuật tự học BA hiệu quả, nhưng cũng áp dụng được để tự học bất cứ môn lý thuyết nào khác. Vì tôn chỉ của người làm BA là: “Improve future performance, reduce future risk!” (Bạn càng cải thiện năng lực, càng giảm được rủi ro về sau).
1. Nhóm 1 - Các kỹ thuật xác định mục tiêu học tập
* Benchmarking & Market analysis: Tìm hiểu tiêu chuẩn của BA là gì, đâu là thước đo tiêu chuẩn đó. Quy trình nghiệp vụ BA tại các công ty công nghệ hàng đầu, hoặc chứng nhận của IIBA (International Institute of Business Analysis) có thể được coi là tiêu chuẩn để phấn đấu và học tập, vì đã được công nhận rộng rãi. Chúng ta có thể tìm hiểu các quy chuẩn này thông qua các JD tuyển BA của các công ty, đọc hoặc nghe chia sẻ của các BA ở đó, xem qua website của IIBA v.v… Từ đó định hình mục tiêu cần học gì để đạt chuẩn, đáp ứng yêu cầu.
* SWOT analysis: phân tích điểm mạnh (S), điểm yếu của bản thân (W), cũng như cơ hội (O) và thách thức (T) từ thị trường tuyển dụng BA. Từ đó xác định được 4 việc cần làm: 1. Học nâng cao điểm mạnh để tăng cơ hội (SO)/ 2. Nâng cao điểm mạnh để vượt qua thách thức (ST)/ 3. Tìm kiếm cơ hội có thể tận dụng để khắc phục điểm yếu (WO) và 4. Nhận thức được thách thức từ điểm yếu của mình (WT).
* Estimization: Ước lượng, dự toán thời gian, chi phí, tài nguyên cần thiết để phục vụ việc học. Có một số cách ước lượng: 1. Analogous (Tương tự): Tham khảo kinh nghiệm các BA khác. 2. Bottom-up (Từ dưới lên): Liệt kê các mục công việc lớn, chia nhỏ ra chi tiết, ước tính thời gian và chi phí cho các mục nhỏ, rồi cộng ra số tổng. 3. Triangular (Tam giác): Dự toán cho 3 phương án, có khả năng nhất (A), bi quan nhất (B) và lạc quan nhất (C), Dự toán cho cả dự án = (A*4+B+C)/6
* Financial analysis: Dùng để quyết định có nên bắt tay vào học trong thời điểm hiện tại hay không, bằng cách so sánh chi phí và lợi ích theo thời gian. Nếu lợi ích trừ chi phí của việc học cao hơn việc làm hiện tại thì nên học, và ngược lại. Có 3 chỉ số thường dùng các bạn có thể search cách tính: 1. ROI, 2. NPV, 3. IRR.
* Scope modeling: Xác định phạm vi cần học. Phạm vi học phụ thuộc vào phạm vi công việc sẽ làm. Nếu mới làm fresher BA thì phạm vi công việc sẽ tương ứng với chương trình học ECBA (chưa có kinh nghiệm). Đang làm junior BA thì tương ứng với CCBA (2 năm kinh nghiệm). Làm senior BA tương ứng với CBAP (4 năm kinh nghiệm). Trên website của IIBA có blueprint cho mỗi cấp độ, VD ECBA chỉ học khoảng 60-70% nội dung cuốn BABOK. Khả năng đáp ứng tới đâu thì học tới đó, không học thiếu, cũng không cần học thừa.
* Prioritization: Xác định những mục tiêu cần ưu tiên. Trong danh sách những thứ bạn muốn học, cái nào là quan trọng và cần thiết nhất? Tiếp đó, trong checklist các milestone trên con đường học môn đó, đâu là mốc gần nhất? (Các mốc từ căn bản đến nâng cao). Từ nay đến mốc đó, các việc cần làm là gì, việc nào cần làm trước? Đặt số thứ tự mức ưu tiên cho các công việc (Cao, trung bình, thấp hoặc 1, 2, 3…) và thực hiện theo thứ tự.
* Vendor assessment: Xác định các “nhà cung cấp” tiềm năng. Có thể mua khoá học từ những ai? Công ty nào? Lập bảng so sánh ưu, nhược điểm của các bên, chấm điểm cho mỗi tiêu chí của bạn theo trọng số tuỳ theo mức độ quan trọng đối với bạn (VD chi phí là khá quan trọng với bạn, bạn cho nó trọng số 30%, khoá học nào đắt chấm điểm thấp, khoá nào rẻ cho điểm cao), rồi lựa chọn khoá học hoặc sản phẩm của nhà nào có tổng điểm cao nhất.
Các kỹ thuật tự học BA (Phần 2): Xem tiếp
Các kỹ thuật tự học BA (Phần 3): Xem tiếp
Comments